Ι.Μ ΠΟΡΕΤΣΟΥ

2014-02-07 21:50
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ
Το Δημοτικό διαμέρισμα Αγραμπέλων αποτελείται από τους οικισμούς Αγράμπελα και
Πλατανίτσα είναι κτισμένο στους πρόποδες του Ερύμανθου κάτω από την μεγαλοπρεπή
κορυφή του Ολωνού. Από τις πλαγιές του πηγάζουν οι πρώτες πηγές του Ερύμανθου
ποταμού.
Η κτηματική περιφέρεια του Διαμερίσματος είναι 25000 στρέμ. από τα οποία 1200 στρέμ.
είναι γεωργική γη, 6400 στρέμ. βοσκότοποι, 27000 στρέμ. δάση και 14700 στρέμ. Δασική
έκταση. Τα δάση αποτελούνται από έλατα, κέδρους, πουρνάρια, καστανιές και πλατάνια.
Τα Αγράμπελα βρίσκονται σε υψόμετρο 820 μ. και η Πλατανίτσα σε 940 μ. Απέχουν από την
έδρα του δήμου 10 km και 13 km αντίστοιχα. Οι πρώτοι κάτοικοι φαίνεται ότι ήρθαν με τα
ποίμνιά τους από τα νοτιοδυτικά παράλια της Πελοποννήσου, πιεσμένοι από τους πειρατές
και τους κατακτητές. Το χρονικό του Μορέως στίχοι 5686 και 5687 αναφέρει: «Στα όρη
επροσφύγασιν και σε υψηλά βουνά βουλήν απήραν ενομού το πώς θέλουν διάξει».
Στην αρχαιότητα η περιοχή ανήκε στην Αζανία και αποτέλεσε μέρος της πόλης κράτους της
Ψωφίδας. Κατά την προεπαναστατική περίοδο τα Αγράμπελα λόγω του φυσικού του
οχυρού ήταν το κρησφύγετο των κλεφτών που με την παρουσία τους θέριευαν την
αποσταμένη ελπίδα για λευτεριά.
Χαρακτηριστικό είναι το τραγούδι:
«Διψάν οι κάμποι για νερό και τα βουνά για χιόνια
Τη δίψα που χει κι Ολωνός για τους παλιούς τους κλέφτες
Φτιάνουν οι κάμποι μια γραφή τη στέλνουν του Αναγνώστη
1 / 7
Πολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογος Αγραμπελών
Μην είδε κλέφτες πουθενά, τον καπετάν Αργύρη
Κείνον τον Μάη εδώ ήτανε κι ούλον τον Αλωνάρη
Και τον δεκαπενταύγουστο της Παναγιάς περνώντας
Και τον ανήφορο κάμε του Πορετσού τις ράχες».
Από τα μητρώα των αγωνιστών της εθνικής βιβλιοθήκης καταγράφουμε μεταξύ άλλων τους
Γιάννη Πορετσάνο, Αναγνώστη Τριανταφυλλόπουλο από το Πορετσό (Αγράμπελα) και Λογό
Αθανάσιο, Μπράμο Πανάγο και Μπαλκάμο Παναγιώτη από το Γερμοτζάνι (Πλατανίτσα)
καθώς και τους ηρωικούς Γιαννιάδες, τους Κουμανιώτες, τον Λεχουρίτη Μακροπανάγο
Καραχάλιο και άλλους. Πήραν μέρος στις μάχες των Καλαβρύτων, του Πούσι, του Λεβιδίου,
Αγουλινίτσας, Πουρναρόκαστρου, πολιορκίας Πατρών και αλλού.
Πιο κάτω παραθέτουμε τα σχετικά πιστοποιητικά του Μπαλκάμου Παναγιώτη:
Πιστοποιητικό
Πιστοποιώ ενόρκως και εν ονόματι της στρατιωτικής μου τιμής, ότι ο επιφέρων το παρόν
Παναγιώτης Μπαλκάμος κάτοικος Γερμοτσάνι τou δήμου Λαμπείας, συνεπαρχιώτης μου
από την αρχή της επαναστάσεως έλαβε τα όπλα και παρακολούθησε με τους υπό αυτόν
στρατιώτας υπό τας διαταγάς του μακαρίτου πατρός μου παρευρεθείς εις τας μάχας
Πούσι, Πατρών, ότε κατά παραγγελίαν του αυτού πατρός μου, μετέβη με τους υπό την
οδηγίαν του στρατιώτας εις Μεσολόγγιον παρευρεθείς εις όλας εν γένει τας εκείσε μάχας
ότι ακολούθως από το έτος 1825 μέχρι τou τέλους του αγώνος φέρων τον βαθμόν του
καπετάνιου με τους υπό την οδηγίαν του παρευρέθη εις τας μάχας Ναυπλίου και Αθηνών και
εις τας μάχας τη επαρχίας ταύτης ακολουθών υπό την οδηγίαν του μακαρίτου Χρύσανθου
Σισίνη αδελφού μου και εμού.
Καθόλον το διάστημα της επαναστάσεως εφέρθη με φρόνησιν με ζήλον, πατριωτισμόν και
ανδρείαν απέχων οποιαδήποτε καταχρήσεως, εξοδεύσας το κατά δύναμην εις τροφάς των
υπ αυτού στρατιωτών και εις πολεμοφόδια. Κατ' αίτησιν του δίδεται τo παρόν δια να τou
χρησιμεύσει όπου δει.
Λεχαινά 16 Φεβρουαρίου 1846 Μ. Σισίνης
Το πιστοποιητικό αυτό υποβλήθηκε από τα παιδιά του Ασημάκη και Γεώργιο Μπαλκάμο
στην επιτροπή θυσιών και αγώνων για αποζημίωση και σύνταξη.Διοικητικά το χωριό κατά
περιόδους ανήκε: Στην βυζαντινή περίοδο αποτέλεσε τμήμα του θέματος της
Πελοποννήσου.
Στην Φραγκική περίοδο υπαγόταν στο Πριγκιπάτο της Αχαΐας και τους Βιλλαρδουϊνούς
Στην Ενετοκρατία άνηκε στον Καζά της Γαστούνης και Λαλαίους αγάδες.
2 / 7
Πολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογος Αγραμπελών
Στις 28/8/1912 ΦΕΚ 256 οι δύο οικισμοί Γερμοτζάνι και Πορετσό αποτελούν την κοινότητα
Πορετσού με έδρα το Πορετσό και ανήκουν στον Ν. Αχαΐας και Ήλιδας. Στις 8/8/1928 η
κοινότητα μετονομάζεται σε Αγράμπελα και οι δύο οικισμοί από Πορετσό σε Αγράμπελα
καθώς και το Γερμοτζάνι σε Πλατανίτσα. Στις 16/4/1930 η κοινότητα υπάγεται στο Ν.
Ηλείας από το Ν. Αχαΐας και Ήλιδας. Στις 19/3/1961 καταργείται ο οικισμός Μονή Πορετσού
λόγω περιορισμού των μοναχών σε έναν. Στις 2/7/1974 η κοινότητα υπάγεται από την
επαρχία Ηλείας του Νομού στην επαρχία Καλαβρύτων του Ν. Αχαΐας. Στις 14/2/1995 η έδρα
της κοινότητος μεταφέρεται από τον οικισμό Αγράμπελα στον οικισμό Πλατανίτσα απόφ.
κοιν Συμβουλίου 1/1991 και το 42/1995 Προεδρικό διάταγμα. Στις 4/12/1997 η κοινότητα
καταργείται και μαζί με άλλα 11 χωριά αποτελούν πλέον το Δήμο Αροανίας. Στις 9/2/2000
με την 3058 απόφαση του Ε’ τμήματος του Συμβ. της Επικρατείας απορρίπτεται η 1/91
απόφ. Κ.Σ. και το 42/95 Προεδρ. Διάταγμα.
Από την απογραφή του Ενετού προνοητή Φραγκίσκου Grimani το 1700 προκύπτει ότι το
Πορετσό είχε 29 οικογένειες και 128 κατοίκους και το Γερμοτζάνι 17 οικογένειες και 62
κατοίκους. Από το 1835 έως το 2001 οι απογραφές των δύο οικισμών Αγραμπέλων και
Πλατανίτσας είναι οι εξής:
Το Δημοτικό μας διαμέρισμα διαθέτει πανέμορφα δάση που αποτελούνται από έλατα,
πλατάνια, καστανιές, πουρνάρια, κέδρους κλπ. Στις πλαγιές του Ερύμανθου φύεται το τσάι
που φημίζεται για το άρωμά του. Από τα Αγράμπελα διέρχεται το ορειβατικό μονοπάτι Ε
31. Συνδέει την Βλασία, την Πλατανίτσα, τα Αγράμπελα και τη Λαμπεία.
Σημαντικά θρησκευτικά μνημεία υπάρχουν στα Αγράμπελα με κυριότερο την Ιερά Μονή
Πορετσού, αφιερωμένη στην Παναγία, τον Αγιο Δημήτριο, την Αγία Βαρβάρα καθώς και την
Πέτρινη Τοξωτή Γέφυρα του Ερύμανθου.
Το Μοναστήρι και ο Αγιος Δημήτριος είναι κτισμένα τον 10ο αιώνα και αγιογραφήθηκαν το
1607 από τους αδελφούς Μόσχου.
Ο Ναός του Αγίου Δημητρίου
Στα Αγράμπελα υπάρχει ο ναός του Αγίου Δημητρίου που φημίζεται για τις θαυμάσιες
αγιογραφίες του, αξιόλογα έργα τέχνης. Η αγιογράφηση έγινε στην πρώτη δεκαετiα του
1600 από τα αδέλφια Γεώργιο και Δημήτριο Μόσχο - από το Πέτα του Ναυπλίου - και με
δαπάνη του Σπήλιου Κοκλώνη άρχοντα του Πορετσού. Στην ίδια ακόμη εποχή ο Κοκλώνης
με έξοδά του έχτισε το πέτρινο γεφύρι επί του Ερυμάνθιου έξω από το χωριό κι ένωσε το
Πορετσό με την Μορόχοβα-Πλάκα. Το γεφύρι αυτό που ολόκληρους αιώνες εξυπηρετούσε
τους κατοίκους πριν από μερικά χρόνια αντικαταστάθηκε από άλλο σύγχρονο. Το «Γεφύρι
3 / 7
Πολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογος Αγραμπελών
του Κλοκόνη» ή «Πετρογέφυρα» συνδέεται με αρκετούς θρύλους που μας συγκινούν και μας
γοητεύουν. Η παράδοση μας λέει ότι η πέτρινη γέφυρα αυτή μαζί με το μοναστήρι και τον
Αγιο Δημήτριο χρηματοδότησε ο Αγάς της Τρίπολης, ξεπληρώνοντας έτσι υποχρέωση που
είχε στον εκ Πορετσού καταγόμενο Κοκλώνη, διότι τον είχε σώσει τη ζωή όταν νεαρός είχε
βρεθεί στο Πορετσό διωκόμενος από τους Έλληνες. Ευαίσθητος άνθρωπος ο Κοκλώνης δεν
ήθελε να συλληφθεί και να θανατωθεί ο νεαρός Τούρκος και τον έκρυψε μέσα στο σπίτι του.
Η σύζυγος τον Κοκλώνη προσπαθούσε να τον πείσει να παραδώσει τον Τούρκο στους
Έλληνες, αυτός αρνούμενος απαντούσε: «Γυναίκα κάνε το καλό και ρίξτο στο γιαλό». O
Τούρκος άκουγε τον Κοκλώνη και για να τον ευχαριστήσει όταν μετά από χρόνια έγινε
διοικητής του Μοριά πήγε στο Πορετσό, θύμισε στον Κοκλώνη ότι είναι αυτός που του
έσωσε τη ζωή και του ζήτησε να του πει τι θα ήθελε να του προσφέρει, ο Κοκλώνης
εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία. ζήτησε απ' τον Τούρκο την κατασκευή των παραπάνω
μνημείων.
Ο Ναός της Αγίας Βαρβάρας
Στην Πλατανίτσα υπάρχει ο Ναός της Αγίας Βαρβάρας. Κτίσθηκε το 1716. Αξιόλογο έργο
τέχνης είναι το πέτρινο καμπαναριό της. Από το Δεφτέρι της Μονής των Αγίων Θεοδώρων
(Αροανίας) καταγράφουμε τις επισκέψεις κατοίκων του Πορετσού που έδωσαν χρήματα ή
είδη για να γράψουν ονόματα συγγενών τους στην πρόθεση ή για εκφώνηση.
Στις 20 Μαίου 1832 ο Αγγελής Πορετζάνος έγραψε τέσσερα ονόματα για εκφώνηση,
Αντωνίου, Μαρίας, Χρήστου, Αθανασίου και έδωσε γρόσια 100. Και στις 28 lουνιου 1844 η
Αγγελάκενα από τo Πορετσό επισκέφθηκε το Μοναστήρι και έγραψε μία πρόθεση,
Αναστασούλας και έδωσε μία γιούρτα.
Σήμερα οι λιγοστοί και ωραίοι κάτοικοι που απόμειναν στo γραφικό χωριό ζουν στην
καθημερινότητα και μοχθούν για ένα καλύτερο αύριο.
Και δεν είναι υπερβολικό αν πούμε, ότι ο κάθε ταξιδευτής που επισκέπτεται τo χώρο τούτο
με τα σπαρμένα χωριά μέσα στο συναρπαστικό τοπίο της τραχείας φύσης στην καρδιά του
Ολωνού, που σκορπάει ολόγυρα παράξενη γοητεία, αισθάνεrαι μηδαμινός μπρος στην
παντοδυναμία και το μεγαλείο τoυ Δημιουργού. Μα και όσοι κάποτε είχαν την ευκαιρία να
επισκεφθούν τα πανέμορφα αυτά χωριά, με νοσταλγία αναπολούν τις όμορφες ώρες που
έζησαν κοντά τους.
Το Μοναστήρι του Πορετσού
Το γραφικό Μοναστήρι του Πορετσού είναι αφιερωμένο στην Παναγία την Πορετσιώτισα.
Είναι χτισμένο ανάμεσα στους δύο οικισμούς Αγράμπελα - Πλατανίτσα και σε υψόμετρο
1100 μ. δίπλα στον Ερύμανθο ποταμό.
4 / 7
Πολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογος Αγραμπελών
Ο Μητροπολίτης Αντώνιος οριοθετεί την ίδρυσή της περί τον Ι' αιώνα από το μοναχό όσιο
Λουκά που την εποχή εκείνη μαθήτευε κοντά στην Πάτρα. Αλλοι ερευνητές λένε πως
ιδρύθηκε από τον όσιο Μελέτιο τον ΙΑ' αιώνα.
Η παράδοση μας λέει ότι το Μοναστήρι αυτό αρχικά είχε κτισθεί σε άλλη θέση και
συγκεκριμένα στα όρια των Αγραμπέλων και Κρυόβρυσης στην θέση Παναγιά. Σήμερα εκεί
υπάρχει μικρό εκκλησάκι της Παναγίας. Αρκετά μεγάλη έκταση της περιοχής αυτής ανήκει
στη περιουσία του Μοναστηριού. Το Μοναστήρι αυτό κατά την παράδοση κάηκε και
κτίσθηκε νέο στην θέση που βρίσκεται σήμερα.
Το μοναστήρι είναι φτωχό από κειμήλια και πολύτιμα ιερά σκεύη. Υπάρχουν: 1) ένας
χειρόγραφος κώδικας με μικρά γράμματα των τεσσάρων Ευαγγελίων σε μεμβράνη. 2) Το
δίπτυχο χειρόγραφο του 1698 του ηγουμένου Σεραφείμ, και 3) 18 φύλλα χειρόγραφα σε
μεμβράνη βγαλμένα από κώδικα άλλης μονής.
Έχει μικρή κτηματική περιουσία στα Αγράμπελα και Μετόχι στις πόρτες του τέως δήμου
Δύμης της επαρχίας Πατρών. Στα περιουσιακά στοιχεία της Μονής ανήκει ο Νερόμυλος και
η Νεροτριβή που η κατασκευή τους, η παράδοση αναφέρει ότι έγιναν την ίδια χρονική
περίοδο που κτίσθηκε το Μοναστήρι. Εξυπηρέτησαν τις ανάγκες τις περιοχής έως τα
τελευταία χρόνια.
Ο Ιωάννης Νουχάκης σrην «Ελληνική χωρογραφία» σημειώνει τα εξής: 1901 Πορετσού
υπάρχει Μετόχιον (στο δήμο Δύμης) και η μονή Πορετσού εις ην συνεχωνεύθει και ήτις ήτο
Σιγγίλιον τoυ Πατριάρχου Κύριλλου, όστις το 1804 ώρισεν αυτήν ως Σταυροπήγιον
ανεξάρτητον του Αρχιεπισκόπου Ωλένης. Το 1943 το μοναστήρι λεηλατήθηκε από τους
Γερμανούς, που έκαψαν και 13 σπίτια στο Πορετσό, 35 στη Μορόχοβα και 9 στη Βερβινή.
Ύστερα από την απελευθέρωση, με τις προσπάθειες των δύο ντόπιων μοναχών και
ιδιαίτερα του ηγούμενου Σισώη, το μοναστήρι απέκτησε πάλι τα ποίμνια και την άλλη
κινητή περιουσία του. Οι αξιόλογες και ανεκτίμητης τέχνης τοιχογραφίες του Ναού έχουν
αγιογραφηθεί από τα αδέλφια Γεώργιο και Δημήτριο Μόσχο το 1608 όταν ο επίσκοπος
Ωλένης ήταν o Θεόδουλος.
Το Μοναστήρι του Πορετσού από τα χρόνια τα παλιά υπήρξε το προπύργιο του
Χριστιανισμού και το καταφύγιο του Ελληνισμού σε δύσκολες ώρες.
Σ' αυτό κατέφυγε το 1824-1825 ο Ασημάκης Φωτήλας για να μην συλληφθεί από το
Νικολέττο Σοφιανόπουλο που έστειλε ο Κωλέττης, ενώ βpισκόταν στα Καλάβρυτα.
Ο Διονύσιος Κόκκινος στην «Ελληνική Επανάσταση» τόμος 8ος σελίς 335 γράφει τα εξής: Η
συμπλήρωσης των απεχθών εκείνων πράξεων ητο η κακοποίησις του Παλαιών Πατρών
Γερμανού: Όταν ο Κωλέττης βρισκόταν ακόμη εις Καλάβρυτα ανέθεσεν εις τον Νικολέττον
Σοφιανόπουλο, αδελφόν του Π. Σοφιανόπουλου να αναζητήσει και να συλλάβει τον
Ασημάκην Φωτήλαν και τον Παλαιών Πατρών Γερμανό. Ο Σοφιανόπουλος δεν κατόρθωσε να
φθάσει μέχρι τον Φωτήλα, ο οποίος μαθών την καταδίωξιν κατέφυγεν εις την Μονήν
Πορετσού ευρισκομένην εις κρημνώδη θέσιν με πολύ δυσχερή την ανάβασιν λόγω
χιονιών...».
Επίσης σε ένα σπήλαιο κοντά στο Μοναστήρι κρυβόταν ο Ανδρέας Ζαΐμης μαζί με τον
πατέρα του έξι μήνες μέχρι ότου η κυβέρνηση Κουντουριώτη μπροστά στον κίνδυνο που
διέτρεχε η επανάστασις από τον Ιμβραήμ και πιεζόμενη από τα πράγματα, αναγκάστηκε να
δώσει γενική αμνηστία και ν' αποφυλακίσει τον Κολοκοτρώνη που ήταν φυλακισμένος στο
μοναστήρι τoυ προφήτη Ηλία στην Ύδρα.
Ακόμη σημειώνεται, ότι ο Φωτήλας για πολύν καιρό κρυβόταν σε ένα σπήλαιο και τον
τροφοδοτούσε η οικογένεια Παν. Ραβαζούλα.
5 / 7
Πολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογος Αγραμπελών
Αυτά τα επεισόδια και πολλά άλλα του εμφύλιου σπαραγμού είναι από τις πιο μελανές
σελίδες της ιστορίας της Επανάστασης του 1821.
Τέλος κατά τη διάρκεια της ιστορικής του πορείας το μοναστήρι τούτο γνώρισε ακμή και
δόξες.
Είχε πολυάριθμους μοναχούς οι οποίοι διακρινόντουσαν από το ήθος τους, την ακλόνητη
πίστη και τη μεγάλη εθνική πρoσφoρά τους. Η Μονή αυτή απογραφόταν από το 1835 ως
οικισμός του Πορετσού έως το 1940 όπου και καταργήθηκε λόγω περιορισμού των μοναχών
σε έναν.
Πρέπει να τονίσουμε τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του Σεβασμιότατου Μητροπολίτου
Ηλείας και Ωλένης κ. Γερμανού καθώς και του καθηγούμενου της Μονής Αρχιμανδρίτη
Αθανάσιου Παχού για την προσπάθεια επισκευής και συντήρησης του μοναστηριού:
ξενώνες, χώροι υποδοχής, σκεπές, ύδρευση.
Μεγάλο πρόβλημα είναι η συντήρηση του ναού που τα τελευταία χρόνια παρουσιάζονται
σοβαρές φθορές στις τοιχογραφίες και στην στατικότητα του κτηρίου. Κάνουμε έκκληση
προς το Υπουργείο Πολιτισμού που κλιμάκιά του έχουν επισκεφθεί κατά επανάληψη το
Μοναστήρι και τον Ναό του Αγίου Δημητρίου διότι και σε αυτόν παρουσιάζονται μεγάλες
φθορές στις τοιχογραφίες, να χορηγήσει τα ανάλογα χρήματα που απαιτούνται για την
συντήρηση των μνημείων αυτών.
ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΚΕΝΗΣ ΜΟΝΗΣ
ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΟΡΕΤΣΟΥ
ΣΕ ΞΕΝΩΝΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΙΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Στο πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων 2003 του Υπ.Ανάπτυξης - Γενικής Γραμματείας
τουρισμού έχει ενταχθεί το πιο πάνω έργο με συνολικό προϋπολογισμό
1.200.000 euro.
Το έργο αυτό μεταξύ άλλων παρουσίασε στην Λαμπεία ο Υφυπουργός Ανάπτυξης κος.
Γεωργακόπουλος Δημ. στις 19/4/2003 στη παρουσίαση αυτή παραβρέθηκε ο Μητροπολίτης
Ηλείας κος. Γερμανός, ο Γενικός Γραμματέας Περιφέρειας Δυτ. Ελλάδος κος.Μπελιβάνης, η
βουλευτής και πρώην υπουργός κ.Φάνη Πάλλη Πετραλιά , ο Νομάρχης Ηλείας
κος.Δημητρόπουλος, οι βουλευτές Αχαΐας κ.κ Σπυλιόπουλος Κ , Φούρας Α, οι Δήμαρχοι
6 / 7
Πολιτιστικός και εξωραιστικός σύλλογος Αγραμπελών
Αροανίας κ. Φιλόπουλος Ιωανν και Λαμπείας κος. Παναγούλης καθώς και πολιτευτές και
πλήθος κόσμου των Δήμων Αροανίας και Λαμπείας.
Φορέας διαχείρισης του έργου για 20 χρόνια θα είναι ο Πολιτιστικός Εξωραιστικός
Σύλλογος Αγραμπέλων « Ο Αγιος Δημήτριος».
Επίσης ο κ. Γεωργακόπουλος παρουσίασε τα έργα: α) μετατροπής της οικίας Πετραλλιά
που δωρίθηκε στον Δήμο Λαμπείας από την κ. Φάνη Πετραλιά σε πολιτιστικό ξενώνα β)
μετατροπή του Δημοτικού σχολείου Ορεινής σε ξενώνα, γ) ανάδειξή και προβολή του
ορειβατικού μονοπατιού Ε31. Το μονοπάτι αυτό διέρχεται από Αγράμπελα Λαμπεία Βλασία
Πλατανίτσα.
Τα στοιχεία και τα κείμενα παραχωρήθηκαν από το περιοδικό Δίβρη , το βιβλίο "Οδοιπορικό
στα χωριά του Δήμου Αροανίας" του κ. Κώστα Νικολόπουλου καθώς και από τους
Πολιτιστικούς Συλλόγους του χωριοού και τα αρχεία του δήμου μας.
Επιμέλεια : Π. Παναγιωτόπουλος
7 / 7